ชะอมเป็นผักพื้นบ้านอีกหนึ่งชนิดที่คนไทยรู้จักและนิยมรับประทานกันดี ทุกๆบ้านจะใช้พื้นที่ว่างตามรั้วบ้านปลูกชะอมเพียงไม่กี่ต้นเพื่อเก็บไว้รับประทานกันเองในครอบครัวจนถึงปัจจุบัน
สิ่งที่ต้องเตรียม
กิ่งชะอมทำเป็นท่อนประมาณ 20 ซม. จำนวนมากน้อยขึ้นอยู่ที่จะปลูก
แก้วพลาสติก เ จา ะรู
ดินทราย
วิ ธี การทำ
ทำการมัดกิ่งชะอมรวมกันเพื่อให้ง่ายต่อการรดน้ำ
ทำการใส่ดินทรายลงในแก้วนิดหน่อย และนำชะอมใส่ในแก้ว เติมทรายใส่อีกครั้งให้ต้นตั้งอยู่
รดน้ำต้นชะอมให้ชุ่ม และนำไปวางในที่ร่ม
การรดน้ำให้รดวันละ 1 ครั้ง ก็พอ และชำไว้แบบนี้ 1 เดือน ก็นำไปปลูกได้
หัวใจสำคัญคือระยะของการปลูกระหว่างต้นและแถวต้องมีระยะปลูกที่เหมาะสม
วิ ธี การข ย า ย พั น ธุ์ ชะอม
สามารถทำได้โดย การตอนกิ่ง และการปักชำกิ่ง หรือการโน้มกิ่งชะอมฝังดินทำให้แตกรากใหม่เกิดเป็นต้นใหม่เพิ่มขึ้น เกษตรกรสามารถทำการข ย า ย พั น ธุ์ เองได้ หรือหาซื้อกิ่ง พั น ธุ์ ได้ตามร้านขายกิ่ง พั น ธุ์ ไม้ทั่วไป วิ ธี การปลูกชะอม ถ้าใช้กิ่งตอนจะนิยมยกร่องแล้วขุดหลุมปลูกบนร่อง
ทั้งนี้ เพราะป้องกันน้ำท่วมขังทำให้รากชะอมเน่าเสียหายได้ โดยทั่วไปจะปลูกห่างกันต้นละประมาณ 30-50 เซนติเมตร เป็นแถวเป็นแนวหรือปลูกเป็นแปลงระยะห่างของแถวประมาณ 1 เมตร ซึ่งเกษตรกรส่วนใหญ่ จะนิยมปลูกแบบแถวคู่ ระยะห่างของแถว 1 เมตร แต่ถ้าปลูกริมรั้วบางครั้งก็ใช้แถวคู่ ระยะห่างระหว่างแถวและระหว่างต้นประมาณ 30-50 เซนติเมตร
เมื่อปลูกชะอมได้ประมาณสัก 3 เดือน ให้รดน้ำวันเว้นวัน
ต้นชะอมเป็นไม้เลื้อยจะแตกยอดตามกิ่งและเกษตรกรจะเก็บยอดอ่อนไปจำหน่ายหรือบริโภค ฉะนั้นการปลูกชะอมก็ไม่จำเป็นต้องปลูกหลายต้น แต่เราจะปลูกต้นชะอม 1 ต้น แล้วปล่อยให้ชะอมมันเลื้อยทอดยอดไปเรื่อยๆ โดยเราก็จะจับลำต้นชะอม ให้ทอดยอดสูงจากพื้นดินประมาณ 50 เซนติเมตร แล้วใช้เชือกฟางมัดไว้กับหลักที่ปักไว้เป็นแถวห่างกันระยะ 50 เซนติเมตร ให้ต้นชะอมเลื้อยขนานกับพื้นดินสูง 50 เซนติเมตร ย า วไปเรื่อย ๆ โดยปักหลักมัดกิ่งไม่ให้ล้ม ชะอมก็จะออกยอดตามลำต้น ย า วไปเรื่อย ๆ เรียกว่าปลูกชะอม 1 ต้นแต่เก็บได้ร้อยยอด
เป็นการประหยัดพื้นที่ปลูกชะอม และถ้าเราจะเปลี่ยนหลักไม้ไปปลูกผักหวานแทนข้าง ๆ หลักที่ปักไว้ ก็จะมีผักอีกชนิดหนึ่งไว้รับประทานได้อีกด้วย และนี่ก็คือการจัดการการปลูกผักวิถีชีวิตเศรษฐกิจพอเพียง
เรียบเรียงโดย ปริญญาชีวิต
